Πώς να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει

«Ποτέ δεν διαβάζω ένα βιβλίο του οποίου πρέπει να κάνω την κριτική. Σε προκαταλαμβάνει τόσο πολύ!» Όσκαρ Ουάιλντ

Ο τίτλος είναι ομολογουμένως από τους πιο παράδοξους. Κατ’ αρχήν αποτελεί ταμπού. Όλοι το ξέρουμε, όλοι το έχουμε κάνει αλλά κανείς δεν το παραδέχεται… Μα είναι δυνατόν να μιλάει κανείς για βιβλία που δεν έχει διαβάσει; Και για ποιο λόγο να το κάνει; Με ποιο τρόπο; Το βιβλίο δίνει απαντήσεις και σε αυτά τα ερωτήματα. Θα πρέπει να τονιστεί, όμως, δεν δίνει ένα «συνταγολόγιο» για το πώς θα δείχνουμε καλλιεργημένοι χωρίς να ανοίξουμε βιβλίο, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Πώς η ανάγνωση ενός βιβλίου θα ανοίξει τους πνευματικούς μας ορίζοντες και θα βοηθήσει τη δημιουργικότητά μας.
«Όταν εισερχόμαστε σ’ ένα βιβλίο για να γράψουμε την κριτική του, υπάρχει κίνδυνος να χάσουμε το πιο μύχιο κομμάτι του εαυτού μας, προς όφελος – θεωρητικά τουλάχιστον- του βιβλίου αλλά εις βάρος του εαυτού μας. Το παράδοξο της ανάγνωσης είναι ότι η πορεία προς τον εαυτό μας περνάει μέσα από ένα βιβλίο αλλά πρέπει να παραμείνει ένα πέρασμα. Γι’ αυτό ο καλός αναγνώστης προτιμά να διασχίζει τα βιβλία, καθώς γνωρίζει ότι το καθένα κουβαλάει ένα κομμάτι του εαυτού του και μπορεί να του ανοίξει το δρόμο, εάν έχει τη σύνεση να μη σταματήσει σε κανένα από αυτά»
Ολόκληρο το βιβλίο είναι ένα εργαλείο για καλύτερες αναγνώσεις, είναι ένας ύμνος προς τα βιβλία!

Οι αλήθειες των άλλων

"Ακούγοντας και την άλλη πλευρά της ιστορίας, θα πεισθείς ότι υπάρχουν περισσότερα στην ιστορία από όσα λένε οι δύο πλευρές." Frank Tyger,

Ο Θέμελης είναι σταθερή αξία στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Γι αυτό και δεν είχα εκπλαγεί απο τις τόσες εκδόσεις που γνώρισε λίγες μόνο μέρες μετά την κυκλοφορία του τελευταίου αυτού έργου του (ok μου φάνηκε λίγο περίεργο πώς μια βδομάδα μετά την κυκλοφορία του είχα στα χέρια μου την 11η έκδοση...)

Καταπιάνεται με ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα: την ιστορική αλήθεια και την προσέγγισή της ή ακριβέστερα: οι δικές μας αλήθειες απέναντι στις αλήθειες των άλλων. Ποιος έχει τη θέληση να ψάξει, τη δύναμη να δει αλλά και το κουράγιο να διαδώσει την αλήθεια; Μήπως οι έθνικοί παλληκαρισμοι (ιδίως όταν πρόκειται για λεκτκούς παλληκαρισμούς) είναι η εύκολη λύση σε αντιδιαστολή με την κατανόηση, τον συγκερασμό, την ανοχή;

Εδώ έρχεται στο μυαλό ο Νίτσε:

"Οι πεποιθήσεις είναι μεγαλύτεροι αντίπαλοι της αλήθειας από τα ψέματα."

Μάτια μου

Πρώτη φορά άκουσα για την Κα Τζιρίτα απο τον φίλο akama, ο οποίος μου συνέστησε να διαβάσω το τελευταίο βιβλίο της, "Μάτια μου". Η ηρωίδα του βιβλίου που είναι τυφλή ερωτεύεται τον Λουκά, ένας εφηβικός έρωτας που τελειώνει απότομα αφήνοντας πληγές και στους δυο. Οι δυο αυτοί άνθρωποι μεγαλώνουν, προχωρούν στη ζωή τους μέχρι που ξανασυναντώνται πολλά χρόνια μετά. Όμως πολλά πράγματα έχουν αλλάξει...

Ομολογώ ότι δεν είναι το είδος της λογοτεχνίας που προτιμώ. Διαβάστηκε όμως ευχάριστα μέσα σε δυο μέρες αναγκαστικής παραμονής στο σπίτι λόγω ασθένειας. Φυσικά, ξόδεψα ό,τι χαρτομάντηλα είχα: λίγο το συνάχι αλλά κυρίως η ευαισθησία που έχω όταν αρρωσταίνω, η αυτολύπηση με επιστέγασμα ένα τόσο συγκινητικό βιβλίο....

Ιδιαιτερη αναφορά πρέπει αν γίνει για το επίμετρο, γραμμένο απο τον Βαγγέλη Αυγουλα, τριτοετή φοιτητή της Νομικής Αθηνών, μέλος της Διεθνούς οργάνωσης για νέους με προβλήματα όρασης VIEWS και μέλους της Επιτροπής Νεολαίας του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών. Μερικές συμβουλές για το πως να βοηθήσουμε τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης να αισθανθούν καλύτερα. Βοήθησε πολύ στο να λυθούν κάποιες απορίες μου και να είμαι προετοιμασμένη ώστε να γίνει ευκολότερη η συναναστροφή με κάποιον τυφλό.

Τι ζητούν οι βάρβαροι

Αγοράστηκε περυσι στις 28 Οκτωβρίου, απόγευμα όταν γύριζα απο τον Πόρο ψόφια στην κούραση. Σταμάτησα για τον καθιερωμένο καφέ στα ΣΕΑ πριν την Ελευσίνα όπου και υπάρχει βιβλιοπωλείο και ήταν ανοιοχτό εκείνη τη μέρα (φυσικά και το ήξερα, αυτός ήταν ο λόγος που σταμάτησα). Μια μέρα που για τους περισσότερους ήταν αργία, εγώ είχα πάρα πολλή δουλειά και αποφάσισα ότι μου άξιζε ένα δωράκι.

Κάτω απο το ταμείο βλέπω το "τι ζητούν οι βάρβαροι", και αφού είχα βεβαιωθεί για την αξία του βιβλίου και απο την αναγνώστρια (http://anagnostria.blogspot.com/2008/10/blog-post_14.html) θεωρησα ότι ήταν καλό δωράκι για τον εαυτό μου.

Το βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον από την αρχή. Το βασικό του θέμα είναι ένας λογοτεχνικός διαγωνισμός για το βραβείο Interbalkan. Τι γίνεται όμως όταν κάποιοι από τους διαγωνιζόμενους στα έργα τους περιγράφουν το ίδιο ιστορικό γεγονός, ο καθένας όμως διαφορετικά και από τη δική του οπτική; Όπως λέει και η αναγνώστρια: "Ο καθένας απ' αυτούς υπερασπίζεται τη δική του αλήθεια, που έχει να κάνει με την ιστορική πορεία της ταραγμένης αυτής περιοχής της Ευρώπης, και που η Ευρώπη αδυνατεί να κατανοήσει. Χαρακτηριστική είναι η στάση της εκροσώπου ενός γαλλογερμανικού καναλιού, της Ούτα Ράουντερμπεργκ, που παρακολουθεί το συνέδριο, αλλά που κάποια στιγμή απηυδησμένη το εγκαταλείπει χαρακτηρίζοντας όλη αυτή τη σύναξη ως "τρελοκομείο". "

Ποτέ δεν πίστεψα στην μοναδική, αδιαπραγμάτευτη αλήθεια, αλλά στο ότι η αλήθεια μπορει να έχει πολλές πλευρές και προσπαθώ κάθε φορά να δω και την άλλη οπτική. Γι αυτό και μου άρεσε πολύ αυτό το βιβλίο, αφού αποφεύγει την έστω και έμμεση τοποθέτηση του συγγραφέα, και παρουσιάζει απλά και αμερόληπτα τα γεγονότα του συνεδρίου. Ομως,"τα γεγονότα είναι η στιγμιαία συμβολή πολλών ιστοριών, που η διαδρομή τους, πριν και μετά, χάνεται στο πλέγμα της ζωής των ανθρώπων, ανάμεσα σε άλλες ιστορίες, και μόνο με υποθέσεις μπορούμε να τις αναπαραστήσουμε." Τελικά ίσως αυτή να είναι και η ομορφια της υποθεσης...

Μερικές στάσεις στο βιβλίο

• Βαλκανική φιλία! Εσύ ειρωνευόσουν τέτοια συνθήματα ακόμα και όταν έγραφες τα βιβλία που σου χάρησαν τη φήμη του διεθνιστή συγγραφέα. Δεν αγαπιούνται τα πλήθη, οι άνθρωποι αγαπιούνται

• Μη βιάζεσαι να βγάλεις συμπεράσματα. Όσο πιο αβέβαιη γίνεται μια αλήθεια τόσο φανατικοτεροι γίνονται οι πιστοί της

• "Ώστε λοιπόν" είπα "όλοι προσερχόμεθα εις αυτόν τον πόλεμον ως χαμένοι;" Ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης ώρθωσε το κορμί του και έστρεψε το βλέμμα προς τα εμπρος. "Όταν έχεις χάσει οριστικώς κάτι πολύτιμον" είπε "πολεμάς με πείσμα διά να αποκτήσης όλα τ΄άλλα."

Ο λευκός τίγρης

Ο λευκός τίγρης είναι ένα πολύ σπάνιο ζώο. Οπως και ο ήρωας του βιβλίου, που ξεχωρίζει για την εξυπνάδα του απ΄ όλα τα παιδια της περιοχής του που ονομάζεται Σκοτάδι.

Ο κόσμος είναι σκληρός, για να ξεφύγει κανείς απο το πεπρωμένο πρέπει να πάρει δύσκολες αποφάσεις. Ο Μπαλραμ Χαλβάι απο το κάθισμα του σοφέρ ακούει, παρατηρεί και σκέφτεται πως θα κερδίσει την ελευθερία του. Βέβαια, για να γίνει κάτι τέτοιο θα χρειαστεί να σκοτώσει το αφεντικό του...

Το βιβλίο αυτό είναι που κέρδισε το βραβείο Μπούκερ 2008 και θα έλεγα ότι αξίζει να διαβαστεί.

Διάλογος ιερωμένου και ετοιμοθάνατου

Ένα πολύ ωραίο βιβλίο που και λόγω του μικρού μεγέθους του ξαναδιάβασα ΄σημερα. Εκνευρισμένη απο κάποιες μικρότητες καθως και την ηλιθιότητα κάποιων γειτόνων. Εψαξα ένα μικρο ανάγνωσμα να ξεφύγω λίγο απο τις σκέψεις.

Και να ένα ωραιο απόσπασμα : "Υπάρχει άνθρωπος, που βλέποντας το ικρίωμα πλάι στο έγκλημα, θα το διέπρατε αν ήταν ελεύθερος να μην το πράξει; μας συνέχει μια ακαταμάχητη δύναμη και οι έχοντες την εξουσία δεν μας προτρέπουν παρά μόνο προς εκέινη την πλευρά προς την οποία ρέπουμε. [...] Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να είμαστε ένοχοι επειδή ρέπουμε προς την πλευρα στην οποία η ίδια (η φύση) μας ρίχνει; Όχι περισσότερο ένοχοι απο τη σφήκα που έρχεται να εξακοντίσει το κεντρί της στο δέρμα σου"

επιστροφη....

Κατά καιρούς χανομαι στην καθημερινότητα, σε άλλα ενδιαφέροντα, σε χαζές συνήθειες, επιστρέφω όμως... και συνεχίζω ακάθεκτη...