Αλδεβαράν

Τον τελευταίο καιρό έχω διαβάσει αρκετά βιβλία χωρίς να ανεβάσω αναρτήσεις λόγω έλλειψης χρόνου. Τώρα, πώς γίνεται να έχω χρόνο να διαβάζω ολόκληρα βιβλία και να μη βρίσκω λίγα λεπτά να γράψω δυο λογάκια, φαίνεται παράδοξο. Κι όμως δεν είναι και τόσο. Και εξηγώ. Για να αναβάσω ανάρτηση πρέπει να βρίσκομαι στο γραφείο που έχω τον υπολογιστή και σύνδεση στο internet, αλλά για να βρίσκομαι στο γραφείο σημαίνει ότι έχω δουλειά να κάνω ενώ παράλληλα θεωρώ πως δεν πρέπει να γράφω βιαστικά τα σχόλια "θάβοντας" ένα καλό βιβλίο ή αποθαρρύνοντας κάποιον συγγραφέα. Από την άλλη, διαβάζω συνήθως ξαπλωμένη στο κρεβάτι πριν με πάρει ο ύπνος και το πρωι με τον πρωινό καφέ (δεν ξέρω πόσοι έχουν την τελευταία συνήθεια) οπότε μπορώ να το κάνω ακόμα και τις μέρες που έχω μεγάλο φόρτο εργασίας.

Το Αλδεβαράν δεν είχα σκοπό να το αγοράσω. Ο λόγος που το πήρα ήταν το βραβείο αναγνωστών και μόνο. Οχι, δεν είχα προηγούμενα με τον συγγραφέα, αλλά πως να το πω, είχα την "αίσθηση" ότι δεν θα με ενδιαφέρει. Να όμως που χτες βρέθηκα σε μια περιοχή που δεν γνώριζα καθόλου (Κερατέα) και έπρεπε να περιμένω για το κτηματολόγιο τουλάχιστον 4-5 ώρες! Και δεν είχα προνοήσει να πάρω και κανα βιβλίο μαζι (σπάνιο για τα δικά μου δεδομένα). Γι' αυτό υπάρχουν βέβαια και τα τοπικά βιβλιοπωλεία, σκέφτηκα, για τα άτομα που θεωρούν το βιβλίο είδος πρώτης ανάγκης. Πως γίνεται ,όμως, να μη βρω ούτε ένα ενδιαφέρον βιβλίο στο πρώτο κατάστημα, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Στο δεύτερο πήρε πρωτοβουλία η ιδιοκτήτρια και μου πρότεινε 2-3 καλούς συγγραφείς τους οποίους ούτε που τους είχα ακουστά! Ψάχνοντας βρήκα το Αλδεβαράν καθώς και δυο άλλα.

Όπως προείπα διάλεξα το βιβλίο του Μάτεσι γιατί ήταν υποψήφιο για το βραβείο αναγνωστών μια που νομίζω ότι είναι καλό να έχω διαβάσει όσο το δυνατόν περισσότερα πριν επιλέξω. Πως γίνεται όμως τα δυο από τα τέσσερα που έχω διαβάσει να είναι εκτός συναγωνισμού;

Πολύωρη αναμονή, ευανάγνωστο και ενδιαφέρον το μυθιστόρημα, λίγες οι σελίδες΄ με τον σημερινό πρωινό καφέ το ολοκλήρωσα. Αλλά για το περιεχόμενο του βιβλίου δεν θα γράψω (τουλάχιστον όχι σήμερα), έχουν προτεραιότητα άλλα βιβλία, και έχω και δουλειά...

O Στρατιώτης του Χριστού

Ο υπότιτλος του βιβλιου "Η δολοφονία του Κώστα Σημίτη" είναι αρκετά περιγραφικός για τα εξιστορούμενα γεγονότα. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το ημερολόγιο που κρατούσε ο θρησκόληπτος Συμεών Συντυχάκης πριν δολοφονήσει τον Κώστα Σημίτη στη Σίφνο. Στη Σίφνο έτυχε να παραθερίζει και ο συγγραφέας και μάλιστα στο ίδιο ξενοδοχείο με τον δράστη. Μάλιστα μετά τη δολοφονία πρόλαβε να κλέψει το ημερολόγιό του το οποίο τώρα δημοσιεύει.

Από την εισαγωγή (όπου ο συγγραφέας περιγράφει το πώς έφτασε το ημερολόγιο στα χέρια του και πώς το διαχειρίστηκε στη συνέχεια) φαίνεται ότι πρόκειται για μυθιστόρημα με χιούμορ. Θεωρώ μάλιστα ότι γράφτηκε για αυτό το σκοπό, να γελάσουμε και να δούμε από την αστεία του πλευρά όλους αυτούς του θρησκόληπτους που "κυκλοφορουν ανάμεσά μας". Είναι και η επιλογή της γλώσσας και του κατάλληλου λεξιλογίου που βοηθάει ιδιαίτερα. Μοιάζει σαν να βγήκε απ' ευθείας από χριστιανικές ιστοσελίδες και περιοδικά. Προφανώς ο Φύσσας έχει ψάξει πολύ και σε τέτοια έντυπα, όπως μαρτυρά η βιβλιογραφία στο τέλος.

Ο δράστης, Συμεών Συντυχάκης, θεολόγος στο επάγγελμα είναι ελαφρώς ανισόρροπος, κάτι που φαίνεται σε πολλά σημεία της αφήγησης. Συχνά χάνει τον ειρμό του , αλλάζει τη γλώσσα από καθαρεύουσα σε λαϊκή και στη συνέχεια επιπλήττει τον εαυτό του, "τον ειρμόν Συμεών, τον ειρμόν...". Επιπλεόν φαίνεται και από τη φθίνουσα γραφή, τυπικό γνώρισμα ψυχοπάθειας.

ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην

Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε τα κίνητρα αλλά ο ίδιος τα περιγράφει καλύτερα:
"ο εβραίος σημίτης αφήρεσε το θρήσκευμα από την Ελληνικήν Ορθόδοξον ταυτότητα του Ορθόδοξου Ελληνικού λαού. Αυτόν θα φάω εγώ, τον αντίχριστον νεοταξίτην, ανθέλληνα, γενίτσαρον, μάαστριχ, γυάλινον λογιστάκον κερασφόρον άσαρκον διάβολον, κάπαριν Αγίου Ιππολύτου τρισύλλαβο επώνυμον έχοντα και εβραιομασσώνον πρώην πρωθυπουργόν της δυστυχούς μας Ελλάδος Δόλια πατρίδα!"

Στα γραπτά του Συντυχάκη εκτός από θρησκευτικά, λατρευτικά θέματα, αριθμολογία κλπ, συναντάμε και γεγονότα εκείνης της περιόδου όπως το ναυάγιο του Sea Diamond, τις φωτιές στην Πάρνηθα, την επάμβαση των αστυνομικών σε μια αίθουσα τέχνης αλλά και μια πολύ ωραία περιγραφή του ίδιου του Δημήτρη Φύσσα!

"Εκ του διπλανού δωματίου ήκουων από ημερών ήχον πλήκτρων υπολογιστού, φορητού ασφαλώς. Ο παρακείμενος γείτων είναι ένας αντιπαθέστατος και ελευθεριάζων τύπος, που γράφει χρησιμοποιών οθόνην. Τον επρόσεξα. Τύπος αναρχοφιλελεύθερου άθρησκου ψευτοδιανούμενου της λεγομένης γενεάς του πολυτεχνείου έτοιμος δια την γέεναν του πυρός. Συνομίληκός μου. Σταυρόν δεν φορεί. Κομποσχοίνιον δεν φορεί. Ούτε βέραν. Φορεί κοντόν παντελόνιον, φανελλάκι και "σαγιονάρας". Φέρει λαστιχάκι εις τα μαλλιά, καίτοι γκρίζα και ολιγοστεύοντα. Χονδρός και υψηλός, υψηλότερος μου. Είναι αξύριστος. Γένεια άσπρα. Ομματοϋάλια πρεσβυωπίας, ενώ εγώ, συν Θεώ, δεν αναγκαιώ."

Το συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όσους θεωρούν ότι δεν θα θιχτεί το θρησκευτικό τους συναίσθημα και διαθέτουν χιούμορ . Σε εμένα είχε έντονη επιρροή καθώς για μέρες προσπαθούσα να δω τα τρέχοντα γεγονότα με τη ματιά του Συντυχάκη και φανταζόμουν το πως θα τα απέδιδε στο ημερολόγιο που θα κράταγε στη φυλακή.

Υπόγειες ιστορίες

Το underground πάντα με γοήτευε. Είτε αυτό ήταν στη μουσική, στα στέκια στις υποβαθμισμένες περιοχές Δραπετσώνας και Κερατσινίου, στο Βοτανικό,
γύρω από τις φυλακές Κορυδαλλού...
Οι συγκεκριμένες ιστορίες όμως μιλάνε κυριολεκτικά, για τον υπόγειο κόσμο του μετρό. Πρόκειται δηλαδή για κείμενα εμπνευσμένα το καθε ένα από ένα σταθμό του μετρό. 27 ιστορίες γραμμένες από 16 συγγραφείς των οποίων τα γνώριμα ονόματα αποτελούν εγγύηση της αναγνωστικής απόλαυσης. Κούλογλου, Σωτάκης (πάντα σουρεάλ!), Σταμάτης, Τριανταφύλλου, Μαμαλούκας και αρκετοί άλλοι.

Στους σταθμούς του μετρό συμβαίνουν καθημερινά πολλά ενδιαφέροντα περιστατικά. Οι υπόγειες ιστορίες είναι οι κρυφές ματιές στη σύγχρονη πραγματικότητα, μα πάνω από όλα είναι ευχάριστα διαλείμματα. Ιδιαίτερα όταν διαβάζονται στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στο μεσοδιάστημα επαγγελματικών ραντεβού ή περιμένοντας ένα sms που δε λέει να έρθει...

Η Μαρία των Μογγόλων

Έχουν περάσει πολλά χρόνια χωρίς να ακούσω για τη συγγραφέα του βιβλίου. Ήμουν στο Δημοτικό όταν η δασκάλα, μας πρότεινε ένα καινούριο, πολύ καλό βιβλίο κάποιας που λεγόταν Μαριάννα Κορομηλά (και όχι Ρούλα, όπως μας τόνισε, που τότε ήταν και πολύ της μόδας). Προσπαθώ να θυμηθώ για ποιο βιβλίο μας είχε μιλήσει, και κατέληξα πως μάλλον είναι το "Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα". Βάζω κάτω τις ημερομηνίες αλλά δεν μου βγαίνουν. Το 1988 που εκδόθηκε ήμουν μόλις 7 χρονων.

Οπως και να 'χει φτάσαμε τώρα, στο 2008 που ξανακούω αυτό το όνομα και συνοδεύεται για ακόμα μια φορά από καλές κριτικές. Φυσικά και αγόρασα το βιβλιο!
Δεν θα περάσω σε περιγραφή της υπόθεσης αφού το έχουν κάνει πολλοί πριν από μένα:
Αναγνώστρια
Χριστίνα
ΒΙΒΛΙΟΚΑΦΕ
Δημήτρης Αθηνάκης

Σε γενικές γραμμές το βρήκα ενδιαφέρον: μου άρεσε η παρουσίαση του Μογγολικού πολιτισμού για τον οποίο δεν είχα ακούσει το παραμικρό, το άρωμα των ταξιδιών στην Ανατολή, η παρομοίωση της Μαρίας (όπως και της κάθε Μαρίας) με την Ιφιγένεια. Ομως, παρά το γεγονός ότι διαβάζεται ευχάριστα, το βρήκα κατώτερο των προσδοκιών μου (ίσως λόγω αυξημένων προσδοκιών). Όπως λέει και η Χριστίνα, "η παρουσία της συγγραφέως είναι πολύ έντονη, κατά τη γνώμη μου παραπάνω απ' ότι θα έπρεπε", ενώ δεν κατάφερε να με συγκινήσει ιδιαίτερα . Ηταν από αυτά τα βιβλία που με το που τα κλείνω δεν έχουν άλλη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο σκέφτομαι ή βλέπω τα πράγματα.
Σίγουρα όμως θα επιδιώξω να διαβάσω και το "Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα".

Η τυραννία της μεταμέλειας

Έχω διαβάσει άλλα δυο δοκίμια του Πασκάλ Μπρυκνέρ, την "Αέναη ευφορία" και τον "Πειρασμό της αθωότητας". Έτσι, βρέθηκα σε γνώριμα μονοπάτιαόσον αφορά τον τρόπο γραφής και παρουσίασης των απόψεων του συγγραφέα. Ο τίτλος του βιβλίου περιγράφει πολύ γενικά τη θεματολογία του συγκεκριμένου δοκιμίου, "δοκίμιο πάνω στο δυτικό πολιτισμό". Αυτό είναι στο εξώφυλλο, γιατί στην πρώτη και τρίτη σελίδα γίνεται "δοκίμιο για το δυτικό μαζοχισμό" που είναι και ακριβέστερο.

Συγκεκριμένα, τον συγγραφέα τον απασχολούν οι αδικαιολόγητες τύψεις που αισθάνονται οι Ευρωπαίοι για σφάλματα του παρελθόντος ενώ τείνουν να παραβλέπουν ότι τις λύσεις τις έδωσε η ίδια η Ευρώπη.

"Η Ευρώπη είναι η κριτική σκέψη εν ενεργεία: από την εποχή της Αναγέννησης συγκροτείται μέσα στο εσωτερικό της αμφιβολίας που την αρνείται, και κοιτάζειτον εαυτό της με βλέμμα αμείλικτου κριτή [...] Δεν χρειάζεται να τονίσουμε πως η Ευρώπη δεν είναι ανώτερη παρά στο μέτρο που αμφιβάλλει για την ανωτερότητά της"

Μάλιστα, είναι ανησυχητικό ότι ενώ η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι εγκλωβισμένη στις τύψεις της, οι άλλοι πολιτισμοί επιδεικνύουν αδιαλλαξία. Την ώρα που στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχει αυταρχικότητα, επιθετικότητα, αστάθεια καθεστώτων και η Αμερική αναλαμβάνει δράση (πολλές φορές με υπεροψία), η Ευρώπη επιδεικνύει αδιαφορία με ένα σωρό υπεκφυγές και κυνικότητα. Όταν ξεσπά μια σύγκρουση "η Ευρώπη δεν πιστεύει πια στο κακό, δεν γνωρίζει παρά παρανοήσεις που λύνονται με διαβουλεύσεις".

Είναι αξιοσημείωτο, πως η Ευρώπη αποφεύγει να αντιμετωπίσει ακόμα και τις μιο μικρές εντάσεις και να υπερασπιστεί τα ιδεώδη της, όπως αυτό της ελευθερίας της έκφρασης. Όπως λέει και ο ίδιος ο Μπρυκνέρ "το διαπιστώσαμε με τρόμο το χειμώνα του 2006, στην υπόθεση με τα σκίτσα του Μωάμεθ, όταν η ΕΕ, προπηλακιζόμενη από τα πλήθη της Δαμασκού, της Γάζας, της Τζακάρτας, της Τεχεράνης, της Βηρυτού, αποστασιοποιήθηκε ξεδιάντροπα από τη Δανία και τη Νορβηγία, καταδίκασε τα βλάσφημα σχέδια και έστειλε επειγόντως το Χαβιέ Σολάνα στη Μέση Ανατολή σαν παραγγελιοδόχο της εξιλέωσης"

Ασκήσεις ύφους

Μια Κυριακή στο παζάρι...

- Έχω να σου προτείνω ένα βιβλίο που θα σου αρέσει.
- Για πες! Συνήθως μου αρέσουν οι επιλογές σου.
- Ειδικά αυτό αν το βρω θα στο αγοράσω. Είναι πολύ πρωτότυπο!
- Αλήθεια; Τι το ιδιαίτερο έχει;
- Ο Κενώ περιγράφει ένα και μόνο απλό περιστατικό. Αλλά το κάνει με 99 διαφορετικούς τρόπους, γιαυτό και λέγεται "ασκήσεις ύφους"
- Ουάου! Θα ρίξω μια ματιά στα βιβιοπωλεία!

Κάπως έτσι αγοράστηκε το συγκεκριμένο βιβλιο. Και φυσικά ήταν όπως μου το είχε περιγράψει ο Δ.Φ., 99 παραλλαγές για το ίδιο περιστατικό : ανακριτικό, εσωτερικοί μονόλογοι, διστακτικό, ακουστικό, σημειολογικό κλπ. Και φυσικά, μου άρεσε πολύ. Σίγουρα από τα πιο πρωτότυπα βιβλία που έχω διαβάσει.

Σε πάρα πολλά σημεία μου θύμισε τον Οδυσσέα του Τζοϋς στο οποίο κάθε κεφάλαιο παρουσιάζεται με εντελώς ξαχωριστό ύφος. (Δε νομίζω, βέβαια, να υπάρχουν πολλοί που να κάνουν τέτοια συσχέτιση!)

Ο καπετάνιος έχει κόψει αλυσίδα...

Πρόκειται για το ημερολόγιο που κράταγε ο Μπουκόβσκι από τον Αύγουστο του 1991. Καταξιωμένος, σε μεγάλη ηλικία γράφει για τα πάθη του: τον ιππόδρομο, το ποτό και το γράψιμο. Είναι ιδιαίτερα απολαυστικός: λίτός και καυστικός.

" Δεν υπάρχει ούτε μια φορά που να οδηγώ πάνω στη γέφυρα και να μην σκεφτώ την αυτοκτονία. Δεν γίνεται να κοιτάξω μια λίμνη ή τον ωκεανόκαι να μην περάσει από το μυαλό μου η αυτοκτονία. Και τι εννοώ, δεν κολλάω σ'αυτό. Αλλά περνάει από μπροστά μου σαν αστραπή: ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ. Σαν ένα περαστικό φως. Μέσα στο σκοτάδι. Σου δίνει μια αίσθηση διαφυγής που σε κάνει να αντέχεις"

"Αλλά νιώθω λες και στραπατσάρω τον εαυτό μου κάθε φορά που πηγαίνω σε μαζώξεις, ακόμα και όταν τα ποτά είναι δωρεάν. Ποτέ δεν μου πηγαίνει καλά. Έχω χορτάσει από τέτοια. Οι άνθρωποι με κάνουν να νιώθω κενός. Πρέπει να φύγω μακριά για να νιώσω ξανά γεμάτος. "

"Ξεκίνησα να παίζω στον ιππόδρομο αργά, όταν ήμουν 35 χρονών. Παίζω ασταμάτητα εδώ και 36 χρόνια και υπολογίζω πως ακόμη μου χρωστάνε κάπου 5000 δολάρια. Αν με αφήσουν οι θεοί να ζήσω για άλλα 8 ή 9 χρόνια ίσως όταν πεθάνω να πατσίσω. Τώρα δε νομίζεις ότι αξίζει γι'αυτόν τον λόγο να ποντάρω;"

Και εδώ θέλω να ευχαριστήσω το Βασίλη που τώρα ταξιδεύει σε ένα κρουαζιερόπλοιο για την ερμηνεία της φράσης "ο καπετάνιος έχει κόψει αλυσίδα..."

Σε παραλήρημα

Ένας Γενικός Γραμματέας αποπειράται να αυτοκτονήσει πέφτοντας από το διαμέρισμά του. Δεν σκοτώνεται όμως, και τώρα στην εντατική μιλάει με τον εαυτό του σαν "σε παραλήρημα".

Πράγματι, μοιάζει πολύ με τη γνωστή υπόθεση Ζαχόπουλου, και είναι κατ' εμέ το βασικό μειονέκτημα του βιβλίου. Σοκάρει η τόσο σκληρή κριτική στα ήθη των καιρών μας και στις τρέχουσες αξίες με μια τόσο τραγική αφετηρία και σε ένα υπαρκτό πρόσωπο. Δεν είμαι πεπεισμένη όμως ότι έπραξε κακώς ο συγγραφέας, ίσως και να χρειζόταν. Κατά τα άλλα είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση στην ψυχολογία του έχοντα εξουσία που ταυτόχρονα είναι εξαρτημένος από άλλους, με περισσότερη εξουσία από τον ίδιο. Για τις εργασιακές, οικογενειακές, ερωτικές σχέσεις των ατόμων "με επιρροή" την οποία προβάλλουν σε κάθε ευκαρία.

"Και αυτή η κουφάλα - η Εξουσία εννοώ- είναι σκέτο δοαφθορείο. Πρόβατο μπαίνεις, λύκος λυσσασμένος βγαίνεις. Δηλαδή, αν δε σε πετάξουνε οι άλλοι στα Τάρταρα, γιατί δεν βγαίνεις ποτέ με τη θέλησή σπυ. Κίρκη που λέμε. Με το άγγιγμάτης η Εξουσία όλους μας μεταμορφώνεισε γουρούνια. Ναι, αλλά και αφροδισιακό όμως."

"Όταν φτάνεις στο χείλος του γκρεμού, οι μόνοι που στέκονται δίπλα σου είναι αυτοί που θα σε σπρώξουν. Για να σε σώσουν, όπως εμένα δηλαδή."

Προδοσία και εγκατάλειψη

Με πολύ ενθουσιασμό αγόρασα το πρώτο βιβλίο της Σταυρούλας Σκαλίδη. Την ξέρω μόνο διαδικτυακά αλλά αισθάνομαι κοντά της αφού είναι και ηλικιακά πολύ κοντά σε μένα. Η αλήθεια είναι ότι ο τίτλος με έκανε λίγο συκρατημένη ως προς το τι να περιμένω από το βιβλίο, μια που παραπέμπει σε Jane Austen (Περηφάνεια και Προκατάληψη, Λογική κ ευαισθησία...)

Ε, λοιπόν η "Προδοσία και Εγκατάλειψη" είναι ένα βιβλίο-έκπληξη. Κατ' αρχήν δεν είναι ένα βιβλίο με γραμμική αφήγηση, ρόλους-κλισέ και προδιαγεγραμμένο happy end. Κοινώς, καμια σχέση με βίπερ και τα συναφή. Η δομή του είναι ενδιαφέρουσα, χωρισμένο σε τρεις ενότητες: "εγκατάλειψη","προδοσία"& "και" . Η ιστορία "ένα αστικό θρίλερ" δοσμένο με διαφορετικές οπτικές γωνίες με την τελευταία ενότητα να δίνει το κλειδί για την ερμηνεία.

Κεντρικά πρόσωπα: ο άνδρας, 35άρης, κλειστός χαρακτήρας και ψυχωτικός. Η γυναίκα, ηλικιωμένη συγγραφέας, μόνη και εγκαταλελειμένη. Τριγύρω τους καθημερινές φιγούρεςαπό αυτές που συναντώνται στις υποβαθμισμένες, πυκνοκατοικημένες γειτονιές της Αθήνας.

"Αμα είναι όλοι εναντίον σου, ακόμα και οι φαντασιώσεις, από που να κρατηθείς;"

"Εγώ τα εγκαταλείπω όλα. Τους προδίδω όλους. Με εγκατέλειψαν όλοι. Εντάξει, εκτός από τη δύσμοιρη γριούλα. Τι να κάνουμε όμως, η προδοσία και η εγκατάλειψη δεν κάνουν διακρίσεις. Είναι απολύτως δημοκρατικές και "αδιάκριτες". Τους χτυπούν όλους μια μέρα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο."

Εξαιρετική δουλειά από την κα Σκαλίδη. Μακάρι να συνεχίσει έτσι!

Παλιά, πολύ παλιά

Από την Πέμπτη με ταλαιπωρεί μια ίωση. Όχι κάτι ιδιαίτερα σοβαρό , αλλά τα απογεύματα δεν πάω στο γραφείο με την ελπίδα να μου περάσει με την ξεκούραση. Αμ δε! Την Κυριακή έτρεχα με τη σταδία για κάμποσα τοπογραφικά και όχι μόνο δεν κατάφερα να αναρρώσω, αλλά νομίζω ότι χειροτέρεψα.

Το καλό είναι όμως ότι διάβασα τις ώρες που ήμουν στο κρεβάτι. Κατ' αρχήν τέλειωσα το τελευταίο βιβλίο του Μάρκαρη (που ήταν και το πρώτο του που πέφτει στα χέρια μου). Ο Αστυνόμος Χαρίτος βρίσκεται στην Πόλη για διακοπές, όπου εντελώς τυχαία του ζητείται να συνεργαστεί με τις Τουρκικές αρχές για τη σύλληψης μιας υπερήλικης δολοφόνου. Η γηραιά κυρία ζούσε τα τελευταία χρόνια στη Δράμα αλλά επιστρέφει στην Πόλη και διαπράττει και άλλους φόνους.

Κατά τη διάρκεια των ερευνών έχουμε μια πολύ ωραία περιγραφή του ελληνισμού της Πόλης , των συνηθειών και των αντιλήψεών τους. Η αμοιβαία καχυποψία ανάμεσα στον Χαρίτο και τον Τούρκο αστυνομικό Μουράτ, υποχωρεί και δίνει τη θέση της στην κατανόηση. Μάλιστα ο Μουράτ δείχνει να καταλαβαίνει καλύτερα την ψυχολογία των ελλήνων της Πόλης, όπως σε ένα απόσπασμα λέει και ο ίδιος.

Μεγάλωσα στην τουρκική μειονότητα στη Γερμανία . Κάθε φορά που ένας Τούρκος σκότωνε, έκλεβε ή έδερνε, έφταιγε όλη η μειονότητα, γιατί μας θεωρούσαν όλους ίδιους. Εμπαινα το πρωί τμήμα και το πρώτο πράγμα που ακουγα ήταν "Είδες τι έκαναν πάλι οι δικοί σου;" [...] Καμιά πλειονότητα δεν κατάλαβε ποτέ τις μειονότητες. Εγώ καταλαβαίνω τους Ρωμιούς καλύτερα από σένα.

Εξομολογήσεις ενός Άγγλου οπιομανούς

Πολύ ώρα προσπαθώ να βρω τις πρώτες λέξεις για να περιγράψω τις "εξομολογήσεις" αλλά δυσκολεύτηκα αφάνταστα. Και επειδή όποιος με γνωρίζει ξέρει ότι τον τελευταίο καιρό είμαι πολύ πιεσμένη από άποψη χρόνου, απλά θα αφήσω το βιβλίο να μιλήσει μόνο του μέσα από δυο αποσπάσματα.

" Ω δίκαιο λεπτοφυές και ισχυρό όπιο! Για το φτωχό και για τον πλούσιο, για τις πληγές της καρδιάς που ποτέ δεν επουλώνονται,"για τους πόνους που ωθούν το πνεύμα στην ανταρσία" εσύ είσαι το καταπραϋντικό βάλσαμο. Μελίρρυτο όπιο! Με τη δική σου μεθυστική ρητορεία πετάς μακριά τους λόγους της αγανάκτησης. Και στον ένοχο, δίνεις για μια νύχτα τις ελπιδες της νιότης του και του ξεπλένεις τα χέρια από το αίμα. Στον υπερύφανο μια σύντομη λησμονιά για τα "ανεπανόρθωτα λάθη και τις προσβολές που δεν έλαβαν εκδίκηση", εσύ συγκαλείς στο δικαστήριο των ονείρων ψευδομάρτυρες για να νικήσει η βασανισμένη αθωωότητα"

"Ο οπιομανής δεν χάνει καμία από τις ηθικές ευαισθησίες και φιλοδοξίες του. Επιθυμεί και ποθεί όσο ποτέ άλλοτε, να πραγματοποιήσει ό,τι πιστεύει πως είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί, και αισθάνεται βαθειά υποχρεωμένος, αλλά η πνευματική σύλληψη του τι είναι δυνατό να κάνει, συνεχώς ξεπερνά τις δυνάμεις του, όχι μόνο στην εκτέλεση, αλλά ακόμη και στην προσπάθεια. Βρίσκεται κάτω από το βάρος του φόβου και του εφιάλτη. Έχει μπροστά του όλα όσα θα έκανε ευχαρίστως, ακριβώς όπως κάποιος είναι με το ζόρι περιορισμένος στο κρεβάτι του από της ατονίακάποιας ασθένειας, και είναι αναγκασμένος να είναι μάρτυρας κάποιας προσβολής ή βρισιάς που απευθύνεται σε ένα αγαπημένο του πρόσωπο. Καταριέται τα μάγια που τον αλυσόδεσαν. Θα έδινε ακόμα και τη ζωή του για να μπορέσει να σηκωθεί και να περπατήσει αλλά είναι αδύναμος σαν παιδάκι, και ούτε να προσπαθήσει δεν μπορεί."

Πρόκειται για ζωντανές, δυνατές περιγραφές. Είναι από τα έργα που αλλάζουν τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο γύρω σου.

Νορβηγικό δάσος

Από την πρώτη σελίδα του βιβλίου βρήκα ένα Μουρακάμι όπως τον περίμενα. Η ροή κυλάει αβίαστα, ωραίες εικόνες, μα πάνω απ' όλα οι ολοκληρωμένοι χαρακτήρες του βιβλιου το κάνουν μαγευτικό.
Πρόκειται για ένα πολύ ευχάριστο ανάγνωσμα που πραγματεύεται τη ζωή η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το θάνατο και όχι το αντίθετό του.
Σε γενικές γραμμές με άφησε ικανοποιημένη, αλλά περίμενα κάτι πιο "δυνατό", για ένα συγγραφέα με τις δυνατότητες του Μουρακάμι.

Μην πας ποτέ μόνος στο Ταχυδρομείο

Από τα πολύ ωραία έργα, εκέινα που η πλοκή δεν σου επιτρέπει να τα αφήσεις από τα χέρια σου και το ενδιαφέρον παραμένει αμείωτο μέχρι το τέλος. Το βασικό θέμα είναι ο έρωτας. Ο έρωτας σε ανελεύθερα κομμουνιστικά καθεστώτα όπου δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν και κανένας δεν σε εμπιστεύεται. Σε ένα τέτοιο κλίμα πόσο εύκολα μπορεί να υπάρξει και να διατηρηθεί μια ερωτική σχέση;
Ένα πολιτικό θρίλερ που σε πολλά μου θύμισε το "1984" και την "Πλατεία Λένιν πρώην Συντάγματος" αλλά λίγο κατώτερο και από τα δυο.

Το όνομα του ρόδου

Το θεωρώ περιττό να γράψω την περίληψη ενός τόσο γνωστού βιβλίου. Η υπόθεσή του είναι γνωστή είτε από το πολυδιαβασμένο αυτό βιβλίο είτε από την ταινία για την οποία είχα ακούσει πολύ καλές κριτικές. Πάντως φαίνεται να έχουν δίκιο όσοι λένε ότι είναι το καλύτερο έργο του Έκο. Μου άρεσε περισσότερο από το Εκκρεμές του Φουκω, ενώ τα υπόλοιπα έργα του που έχω διαβάσει είναι δοκιμιακού χαρακτήρα.

Είναι ένα πολύκαλογραμμένο βιβλίο και η θεματολογία του ουτως η άλλως με συναρπάζει: βιβλία και βιβλιοθήκες. Η μαεστρία του Έκο όμως το κάνει αριστούργημα.

Ξεχώρισα έξι σημεία που στάθηκα περισσότερο:

1. Αναζήτησα τη γαλήνη παντού και πουθενά δεν τη βρήκα, παρά σε μια γωνιά μ' ένα βιβλίο.
2. Μέχρι τότε πίστευα ότι κάθε βιβλίο μιλούσε για πράγματα, ανθρώπινα ή θεία, που βρίσκονται έξω από τα βιβλία. Τη στιγμή εκείνη κατάλαβα ότι συχνά τα βιβλία μιλούν για βιβλία ή μαλλον είναι σαν να μιλούν μεταξύ τους.
3. "Επομένως δεν έχετε μια μοναδική απάντηση στα ερωτήματά σας;" "Αν είχα Άντσο, θα δίδασκα Θεολογία στο Παρίσι" "Στο Παρίσι έχουν πάντα τη σωστή απάντηση;" "Ποτέ" είπε ο Γουλιέλμος, "είναι όμως απόλυτα σίγουροι στα λάθη τους"
4. Να φοβάσαι ,Άντσο , τους προφήτες και αυτούς που είναι πρόθυμοι να πεθάνουν για την αλήθεια, γιατί συνήθως παρασύρουν στο θάνατο πολλούς μαζί τους, συχνά πριν από τους ιδίους, και κάποτε αντί για αυτούς.
5. Ισως καθήκον όποιου αγαπάει τους ανθρώπους είναι να τους κάνει να γελούν με την αλήθεια, να κάνει την αλήθεια να γελάει, διότι η μόνη αλήθεια είναι να μάθουμε να ελευθερωνόμαστε από το άφρονο πάθος της αλήθειας.
6. Η τάξη που φαντάζεται ο νους μας είναι σαν ένα δίχτυ, ή μια σκάλα, που κατασκευάζεταιγια ν'αποκτηθεί κάτι. Αργότερα όμως πρέπει να πετάξουμε τη σκάλαδιότι ανακαλύπτουμε ότι, αν και στάθηκε χρήσιμη, δεν είχε κανένα νόημα.
   

Ελληνική Μυθολογία

“- Διαβάζω και Τσιφόρο...”

Αυτή ήταν η απάντηση της Ζωής Λάσκαρη ως υποψήφια Μις σε μια ταινία της «χρυσής εποχής» του ελληνικού κινηματογράφου στην ερώτηση «Τι διαβάζετε;». Απάντηση που έκανε τον μάνατζέρ της Χρόνη Εξαρχάκο να τραβάει τα μαλλιά του.

Αυτό ήταν και το μόνο που είχα ακούσει για τον Τσιφόρο και με έκανε να θεωρώ τα έργα του σαν Άρλεκιν της εποχής.
Μέγα λάθος!

Έπρεπε να μου κάνουν δώρο στη γιορτή μου ένα βιβλίο του για να αναθεωρήσω (και γι’ αυτό ευχαριστώ θερμά τον Τάκη που εκτός από τις συμβουλές ως προς τα επαγγελματικά μου, προσφέρει και λογοτεχνικά ερεθίσματα).

Η «Ελληνική Μυθολογία» περιγράφει πολύ ωραία τους μύθους στους οποίους πίστευαν οι Αρχαίοι Έλληνες, με αναφορές στην προέλευση του καθενός (σανσκριτική, φοινικική, ινδική κλπ) και σε συσχετισμό με τα φυσικά φαινόμενα που μπορεί να τον προκάλεσαν.
Αν υπάρχει μια λέξη που να μπορεί να χαρακτηρίσει τον Τσιφόρο είναι το χιούμορ. Εύστροφο, εύστοχο και με καυστικά σχόλια για τη σημερινή πραγματικότητα. Κάθε σελίδα είναι μια απόλαυση. Και ειλικρινά δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό να παραθέσω κάποια αποσπάσματα από τα δεκάδες που μου έκαναν εντύπωση και ας είναι λιγάκι μεγαλούτσικα.

«Πάνω σε μια κορφή του Ολύμπου είναι μια πηγή, η Στύγα, που βγάζει ένα νερό παγωμένο, τρομερά κρύο... Άμα, λοιπόν, κανάς Θεός αμολύσει τίποτα ψέματα, ο Δίας φωνάζει την Ίριδα:
-Έλα δω παιδί μου, άντε φέρε ένα κουβά νερό από τη Στύγα...
Παίρνει η Ίρις τον τενεκέ, τρέχει και φέρνει νερό. Μόλις το φέρη φωνάζει ο Δίας τον ψεύτη.
-Ρε παραμυθά, αλήθεια λες;
-Στην ψυχή του μπαμπά.
-Κάνεις ρε σπονδή με το νερό ότι δεν μας έπνιξες στην κοτσάνα;
-Κάνω
Μόλις κάνει όμως σπονδή με το νερό της Στυγός ο ψεύταρος, κλαφ, ξεραίνεται εν τω άμα... [...] Δέκα χρόνια τιμωρία είναι να ορκιστείς ψέματα στα ύδατα της Στυγός δηλαδή... Ενώ η ψευδορκία σήμερα ούτε έξη μήνες δεν τιμωρείται... Φτήνηνε ο τιμάριθμος, παρακαλώ...
Σε μια περίπτωση ο όρκος δεν πιανότανε: Άμα ορκιζόσουνα ψέματα σε καμμιά γκόμενα να την καταφέρης... Ο ερωτικός όρκος δεν είχε καμμιά αξία στους αρχαίους – και στους νεώτερους δηλαδή...»

«Οι άνθρωποι βλέπουνε
Οι άνθρωποι υποφέρουνε
Οι άνθρωποι φοβούνται
Οι άνθρωποι σκέπτονται
Οι τρεις πρώτες ιδιότητες ανήκουνε στον άνθρωπο – ένστικτο. Η τελευταία στον άνθρωπο – πνεύμα.
Άμα το πνεύμα είναι μέτριο και κοινό, υποτάσσεται στο ένστικτο. Από τη στιγμή αυτή παύει να αναζητάη και πιστεύει στο παραμύθι που γέννησε η πρωτόγονη μορφή της φαντασίας, η βασισμένη ακριβώς πάνω στο ένστικτο...
Έτσι δημιουργήσαμε τους θεούς για να μας προστατεύσουνε από κείνα που βλέπουμε, που υποφέρουμε και που φοβόμαστε.
Μια τάξη ανθρώπων που ήταν πιο δυνατή από τους άλλους πήρε στα χέρια της την αντιπροσωπεία αυτών των γεννημένων θεών και δυνάμωσε περισσότερο.[...] Δυνάμωσε το μύθο που το σερβίρισε σαν ευκολοχώνευτο εδώδιμο στον καθυστερημένο πνευματικά άνθρωπο. Του υποσχέθηκε προστασία, κατά τη ζωή και μετά τη ζωή. Ενίσχυσε το φόβο με καινούριους μύθους πιο έντονους και πιο νοητούς.»

Καταλήγει στον επίλογο
«Η Μυθολογία μας είμαστε εμείς οι ίδιοι, το χθές μας, το σήμερά μας και το αύριο. [...] Για τούτο γράφτηκε η Μυθολογία αυτή. Το αστείο της είχε την σκοπιμότητα να την κάνει ευχάριστη και όχι «σχολαστική»... Και, μεταξύ μας, μ’ αρέσει που την έγραψα...»

Και εμένα πολύ μου άρεσε που τη διάβασα...