Παρασκευή 14 Νοεμβρίου 2008

Μόνολογκ

Είχα διαβάσει καλές κριτικές για τα προηγούμενα έργα του Λένου Χρηστίδη και είχα ούτως ή άλλως σκοπό να αγοράσω κάποιο από αυτά. Οπότε μόλις είδα στα ράφια του βιβλιοπωλείου το τελευταίο του, το αγόρασα, χωρίς να ξέρω τίποτα γι' αυτό, απλά με τη διάθεση να γνωρίσω ένα σύγχρονο Έλληνα συγγραφέα.

Το βιβλίο αυτό είναι ένας μονόλογος. Χωρίς κάποια πλοκή ή χρονολογική σειρά. Απλός αλλα απολαυστικος.

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2008

Αλδεβαράν

Τον τελευταίο καιρό έχω διαβάσει αρκετά βιβλία χωρίς να ανεβάσω αναρτήσεις λόγω έλλειψης χρόνου. Τώρα, πώς γίνεται να έχω χρόνο να διαβάζω ολόκληρα βιβλία και να μη βρίσκω λίγα λεπτά να γράψω δυο λογάκια, φαίνεται παράδοξο. Κι όμως δεν είναι και τόσο. Και εξηγώ. Για να αναβάσω ανάρτηση πρέπει να βρίσκομαι στο γραφείο που έχω τον υπολογιστή και σύνδεση στο internet, αλλά για να βρίσκομαι στο γραφείο σημαίνει ότι έχω δουλειά να κάνω ενώ παράλληλα θεωρώ πως δεν πρέπει να γράφω βιαστικά τα σχόλια "θάβοντας" ένα καλό βιβλίο ή αποθαρρύνοντας κάποιον συγγραφέα. Από την άλλη, διαβάζω συνήθως ξαπλωμένη στο κρεβάτι πριν με πάρει ο ύπνος και το πρωι με τον πρωινό καφέ (δεν ξέρω πόσοι έχουν την τελευταία συνήθεια) οπότε μπορώ να το κάνω ακόμα και τις μέρες που έχω μεγάλο φόρτο εργασίας.

Το Αλδεβαράν δεν είχα σκοπό να το αγοράσω. Ο λόγος που το πήρα ήταν το βραβείο αναγνωστών και μόνο. Οχι, δεν είχα προηγούμενα με τον συγγραφέα, αλλά πως να το πω, είχα την "αίσθηση" ότι δεν θα με ενδιαφέρει. Να όμως που χτες βρέθηκα σε μια περιοχή που δεν γνώριζα καθόλου (Κερατέα) και έπρεπε να περιμένω για το κτηματολόγιο τουλάχιστον 4-5 ώρες! Και δεν είχα προνοήσει να πάρω και κανα βιβλίο μαζι (σπάνιο για τα δικά μου δεδομένα). Γι' αυτό υπάρχουν βέβαια και τα τοπικά βιβλιοπωλεία, σκέφτηκα, για τα άτομα που θεωρούν το βιβλίο είδος πρώτης ανάγκης. Πως γίνεται ,όμως, να μη βρω ούτε ένα ενδιαφέρον βιβλίο στο πρώτο κατάστημα, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Στο δεύτερο πήρε πρωτοβουλία η ιδιοκτήτρια και μου πρότεινε 2-3 καλούς συγγραφείς τους οποίους ούτε που τους είχα ακουστά! Ψάχνοντας βρήκα το Αλδεβαράν καθώς και δυο άλλα.

Όπως προείπα διάλεξα το βιβλίο του Μάτεσι γιατί ήταν υποψήφιο για το βραβείο αναγνωστών μια που νομίζω ότι είναι καλό να έχω διαβάσει όσο το δυνατόν περισσότερα πριν επιλέξω. Πως γίνεται όμως τα δυο από τα τέσσερα που έχω διαβάσει να είναι εκτός συναγωνισμού;

Πολύωρη αναμονή, ευανάγνωστο και ενδιαφέρον το μυθιστόρημα, λίγες οι σελίδες΄ με τον σημερινό πρωινό καφέ το ολοκλήρωσα. Αλλά για το περιεχόμενο του βιβλίου δεν θα γράψω (τουλάχιστον όχι σήμερα), έχουν προτεραιότητα άλλα βιβλία, και έχω και δουλειά...

Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2008

O Στρατιώτης του Χριστού

Ο υπότιτλος του βιβλιου "Η δολοφονία του Κώστα Σημίτη" είναι αρκετά περιγραφικός για τα εξιστορούμενα γεγονότα. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το ημερολόγιο που κρατούσε ο θρησκόληπτος Συμεών Συντυχάκης πριν δολοφονήσει τον Κώστα Σημίτη στη Σίφνο. Στη Σίφνο έτυχε να παραθερίζει και ο συγγραφέας και μάλιστα στο ίδιο ξενοδοχείο με τον δράστη. Μάλιστα μετά τη δολοφονία πρόλαβε να κλέψει το ημερολόγιό του το οποίο τώρα δημοσιεύει.

Από την εισαγωγή (όπου ο συγγραφέας περιγράφει το πώς έφτασε το ημερολόγιο στα χέρια του και πώς το διαχειρίστηκε στη συνέχεια) φαίνεται ότι πρόκειται για μυθιστόρημα με χιούμορ. Θεωρώ μάλιστα ότι γράφτηκε για αυτό το σκοπό, να γελάσουμε και να δούμε από την αστεία του πλευρά όλους αυτούς του θρησκόληπτους που "κυκλοφορουν ανάμεσά μας". Είναι και η επιλογή της γλώσσας και του κατάλληλου λεξιλογίου που βοηθάει ιδιαίτερα. Μοιάζει σαν να βγήκε απ' ευθείας από χριστιανικές ιστοσελίδες και περιοδικά. Προφανώς ο Φύσσας έχει ψάξει πολύ και σε τέτοια έντυπα, όπως μαρτυρά η βιβλιογραφία στο τέλος.

Ο δράστης, Συμεών Συντυχάκης, θεολόγος στο επάγγελμα είναι ελαφρώς ανισόρροπος, κάτι που φαίνεται σε πολλά σημεία της αφήγησης. Συχνά χάνει τον ειρμό του , αλλάζει τη γλώσσα από καθαρεύουσα σε λαϊκή και στη συνέχεια επιπλήττει τον εαυτό του, "τον ειρμόν Συμεών, τον ειρμόν...". Επιπλεόν φαίνεται και από τη φθίνουσα γραφή, τυπικό γνώρισμα ψυχοπάθειας.

ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην
ΝΑ ΦΟΝΕΥΣΩ ΤΟΝ κώσταν σημίτην

Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε τα κίνητρα αλλά ο ίδιος τα περιγράφει καλύτερα:
"ο εβραίος σημίτης αφήρεσε το θρήσκευμα από την Ελληνικήν Ορθόδοξον ταυτότητα του Ορθόδοξου Ελληνικού λαού. Αυτόν θα φάω εγώ, τον αντίχριστον νεοταξίτην, ανθέλληνα, γενίτσαρον, μάαστριχ, γυάλινον λογιστάκον κερασφόρον άσαρκον διάβολον, κάπαριν Αγίου Ιππολύτου τρισύλλαβο επώνυμον έχοντα και εβραιομασσώνον πρώην πρωθυπουργόν της δυστυχούς μας Ελλάδος Δόλια πατρίδα!"

Στα γραπτά του Συντυχάκη εκτός από θρησκευτικά, λατρευτικά θέματα, αριθμολογία κλπ, συναντάμε και γεγονότα εκείνης της περιόδου όπως το ναυάγιο του Sea Diamond, τις φωτιές στην Πάρνηθα, την επάμβαση των αστυνομικών σε μια αίθουσα τέχνης αλλά και μια πολύ ωραία περιγραφή του ίδιου του Δημήτρη Φύσσα!

"Εκ του διπλανού δωματίου ήκουων από ημερών ήχον πλήκτρων υπολογιστού, φορητού ασφαλώς. Ο παρακείμενος γείτων είναι ένας αντιπαθέστατος και ελευθεριάζων τύπος, που γράφει χρησιμοποιών οθόνην. Τον επρόσεξα. Τύπος αναρχοφιλελεύθερου άθρησκου ψευτοδιανούμενου της λεγομένης γενεάς του πολυτεχνείου έτοιμος δια την γέεναν του πυρός. Συνομίληκός μου. Σταυρόν δεν φορεί. Κομποσχοίνιον δεν φορεί. Ούτε βέραν. Φορεί κοντόν παντελόνιον, φανελλάκι και "σαγιονάρας". Φέρει λαστιχάκι εις τα μαλλιά, καίτοι γκρίζα και ολιγοστεύοντα. Χονδρός και υψηλός, υψηλότερος μου. Είναι αξύριστος. Γένεια άσπρα. Ομματοϋάλια πρεσβυωπίας, ενώ εγώ, συν Θεώ, δεν αναγκαιώ."

Το συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όσους θεωρούν ότι δεν θα θιχτεί το θρησκευτικό τους συναίσθημα και διαθέτουν χιούμορ . Σε εμένα είχε έντονη επιρροή καθώς για μέρες προσπαθούσα να δω τα τρέχοντα γεγονότα με τη ματιά του Συντυχάκη και φανταζόμουν το πως θα τα απέδιδε στο ημερολόγιο που θα κράταγε στη φυλακή.

Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2008

Υπόγειες ιστορίες

Το underground πάντα με γοήτευε. Είτε αυτό ήταν στη μουσική, στα στέκια στις υποβαθμισμένες περιοχές Δραπετσώνας και Κερατσινίου, στο Βοτανικό,
γύρω από τις φυλακές Κορυδαλλού...
Οι συγκεκριμένες ιστορίες όμως μιλάνε κυριολεκτικά, για τον υπόγειο κόσμο του μετρό. Πρόκειται δηλαδή για κείμενα εμπνευσμένα το καθε ένα από ένα σταθμό του μετρό. 27 ιστορίες γραμμένες από 16 συγγραφείς των οποίων τα γνώριμα ονόματα αποτελούν εγγύηση της αναγνωστικής απόλαυσης. Κούλογλου, Σωτάκης (πάντα σουρεάλ!), Σταμάτης, Τριανταφύλλου, Μαμαλούκας και αρκετοί άλλοι.

Στους σταθμούς του μετρό συμβαίνουν καθημερινά πολλά ενδιαφέροντα περιστατικά. Οι υπόγειες ιστορίες είναι οι κρυφές ματιές στη σύγχρονη πραγματικότητα, μα πάνω από όλα είναι ευχάριστα διαλείμματα. Ιδιαίτερα όταν διαβάζονται στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στο μεσοδιάστημα επαγγελματικών ραντεβού ή περιμένοντας ένα sms που δε λέει να έρθει...

Η Μαρία των Μογγόλων

Έχουν περάσει πολλά χρόνια χωρίς να ακούσω για τη συγγραφέα του βιβλίου. Ήμουν στο Δημοτικό όταν η δασκάλα, μας πρότεινε ένα καινούριο, πολύ καλό βιβλίο κάποιας που λεγόταν Μαριάννα Κορομηλά (και όχι Ρούλα, όπως μας τόνισε, που τότε ήταν και πολύ της μόδας). Προσπαθώ να θυμηθώ για ποιο βιβλίο μας είχε μιλήσει, και κατέληξα πως μάλλον είναι το "Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα". Βάζω κάτω τις ημερομηνίες αλλά δεν μου βγαίνουν. Το 1988 που εκδόθηκε ήμουν μόλις 7 χρονων.

Οπως και να 'χει φτάσαμε τώρα, στο 2008 που ξανακούω αυτό το όνομα και συνοδεύεται για ακόμα μια φορά από καλές κριτικές. Φυσικά και αγόρασα το βιβλιο!
Δεν θα περάσω σε περιγραφή της υπόθεσης αφού το έχουν κάνει πολλοί πριν από μένα:
Αναγνώστρια
Χριστίνα
ΒΙΒΛΙΟΚΑΦΕ
Δημήτρης Αθηνάκης

Σε γενικές γραμμές το βρήκα ενδιαφέρον: μου άρεσε η παρουσίαση του Μογγολικού πολιτισμού για τον οποίο δεν είχα ακούσει το παραμικρό, το άρωμα των ταξιδιών στην Ανατολή, η παρομοίωση της Μαρίας (όπως και της κάθε Μαρίας) με την Ιφιγένεια. Ομως, παρά το γεγονός ότι διαβάζεται ευχάριστα, το βρήκα κατώτερο των προσδοκιών μου (ίσως λόγω αυξημένων προσδοκιών). Όπως λέει και η Χριστίνα, "η παρουσία της συγγραφέως είναι πολύ έντονη, κατά τη γνώμη μου παραπάνω απ' ότι θα έπρεπε", ενώ δεν κατάφερε να με συγκινήσει ιδιαίτερα . Ηταν από αυτά τα βιβλία που με το που τα κλείνω δεν έχουν άλλη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο σκέφτομαι ή βλέπω τα πράγματα.
Σίγουρα όμως θα επιδιώξω να διαβάσω και το "Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα".

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2008

Η τυραννία της μεταμέλειας

Έχω διαβάσει άλλα δυο δοκίμια του Πασκάλ Μπρυκνέρ, την "Αέναη ευφορία" και τον "Πειρασμό της αθωότητας". Έτσι, βρέθηκα σε γνώριμα μονοπάτιαόσον αφορά τον τρόπο γραφής και παρουσίασης των απόψεων του συγγραφέα. Ο τίτλος του βιβλίου περιγράφει πολύ γενικά τη θεματολογία του συγκεκριμένου δοκιμίου, "δοκίμιο πάνω στο δυτικό πολιτισμό". Αυτό είναι στο εξώφυλλο, γιατί στην πρώτη και τρίτη σελίδα γίνεται "δοκίμιο για το δυτικό μαζοχισμό" που είναι και ακριβέστερο.

Συγκεκριμένα, τον συγγραφέα τον απασχολούν οι αδικαιολόγητες τύψεις που αισθάνονται οι Ευρωπαίοι για σφάλματα του παρελθόντος ενώ τείνουν να παραβλέπουν ότι τις λύσεις τις έδωσε η ίδια η Ευρώπη.

"Η Ευρώπη είναι η κριτική σκέψη εν ενεργεία: από την εποχή της Αναγέννησης συγκροτείται μέσα στο εσωτερικό της αμφιβολίας που την αρνείται, και κοιτάζειτον εαυτό της με βλέμμα αμείλικτου κριτή [...] Δεν χρειάζεται να το
νίσουμε πως η Ευρώπη δεν είναι ανώτερη παρά στο μέτρο που αμφιβάλλει για την ανωτερότητά της"

Μάλιστα, είναι ανησυχητικό ότι ενώ η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι εγκλωβισμένη στις τύψεις της, οι άλλοι πολιτισμοί επιδεικνύουν αδιαλλαξία. Την ώρα που στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχει αυταρχικότητα, επιθετικότητα, αστάθεια καθεστώτων και η Αμερική αναλαμβάνει δράση (πολλές φορές με υπεροψία), η Ευρώπη επιδεικνύει αδιαφορία με ένα σωρό υπεκφυγές και κυνικότητα. Όταν ξεσπά μια σύγκρουση "η Ευρώπη δεν πιστεύει πια στο κακό, δεν γνωρίζει παρά παρανοήσεις που λύνονται με διαβουλεύσεις".

Είναι αξιοσημείωτο, πως η Ευρώπη αποφεύγει να αντιμετωπίσει ακόμα και τις μιο μικρές εντάσεις και να υπερασπιστεί τα ιδεώδη της, όπως αυτό της ελευθερίας της έκφρασης. Όπως λέει και ο ίδιος ο Μπρυκνέρ "το διαπιστώσαμε με τρόμο το χειμώνα του 2006, στην υπόθεση με τα σκίτσα του Μωάμεθ, όταν η ΕΕ, προπηλακιζόμενη από τα πλήθη της Δαμασκού, της Γάζας, της Τζακάρτας, της Τεχεράνης, της Βηρυτού, αποστασιοποιήθηκε ξεδιάντροπα από τη Δανία και τη Νορβηγία, καταδίκασε τα βλάσφημα σχέδια και έστειλε επειγόντως το Χαβιέ Σολάνα στη Μέση Ανατολή σαν παραγγελιοδόχο της εξιλέωσης"