Η Ψιλικατζού

Η πρώτη μου γνωριμία με το βιβλίο ήταν μέσω της τηλεόρασης. Κάνοντας ζάπινγκ πιάνω ΕΤ3 όπου παρακολουθώ μια νέα κοπέλα με ζωντάνια και κέφι να περιγράφει τη ζωή της και το βιβλίο της, ενώ ο παρουσιαστής διάβασε και δυο αποσπάσματα που του άρεσαν. Μου άρεσαν κι εμένα. Η αδερφή μου δε, ενθουσιάστηκε. Επειδή δεν της συμβαίνει συχνά αυτό της το πήρα δώρο μια κατά τα άλλα συνηθισμένη μέρα. Δεν ήταν μόνο τα αποσπάσματα εκείνα καταπληκτικά, όλο το βιβλίο ήταν υπέροχο, ακόμα και το εξώφυλλο (συγχαρητήρια στο Τάσο Κωστή).

Το βιβλίο κινείται σε δυο επίπεδα: η ζωή σε μια γειτονιά της Νίκαιας με τη φτώχεια, τα διάφορα κοινωνικά προβλήματα, μετανάστες και ρατσισμό. Της Νίκαιας που τα πιτσιρίκια γνωρίζουν το όνομα της ψιλικατζούς και εκείνη τα δικά τους καθώς και τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Πραγματικά, σε ορισμένα σημεία μου θύμισε την πόλη όπου μεγάλωσα και ακόμη ζω. Σε ένα δεύτερο επίπεδο παρουσιάζονται οι προσπάθειες ενός νέου ζευγαριού να αποκτήσει παιδί. Αποτυχίες, ελπίδες αλλά και ο περίγυρος που άθελά του δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ένταση στο ζευγάρι. Όμως όλα αυτά δεν περιγράφονται με μιζέρια, αντίθετα, με μια γλυκιά διάθεση, ευστροφία και κυρίως χιούμορ που είναι και το δυνατό σημείο της συγγραφέως.

«Τι να πω μετά στην κυρά-Χρύσα όταν μου λέει ότι δεν έφταιγε το βούρλο ο γιος της που στούκαρε στην κολώνα με την καινούρια μηχανή αφού είχε πιει ένα ποτάμι τσίπουρο, αλλά η πανσέληνος; Και μου το εξήγησε επιστημονικά. Εδώ, λέει η Σελήνη επηρεάζει θάλασσες, φέρνει άμπωτες και παλίρροιες, τους ανθρώπους δεν θα επηρέαζε, που είναι και αυτοί από νερό; Πόσο μάλλον το γιό της που είναι από τσίπουρο.»

«Κρύβεται ο ήλιος και σκοτεινιάζει. Η έκλειψη, λέει μας επηρεάζει όλους. [...] Οι πελάτες εξαφανισμένοι. Έχουν ανέβει όλοι στις ταράτσες και παρατηρούν το φαινόμενο. Έλεγα στα πιτσιρίκια το πρωί ότι αυτό είναι επικίνδυνο γιατί αν ενδιάμεσα στον ήλιο και τη σελήνη πάει και κάτσει ένα διαστημόπλοιο, θα γίνει μια τεράστια έκρηξη και οι ταράτσες θα γεμίσουν στάχτη και θα γίνουν όλοι μαύροι και μετά θα πρέπει να κάνουν μπάνιο. Και δεν είναι Σάββατο. Δεν με πίστεψαν. Τους έδειξα κάτι μαυριδερούς Πακιστανούς με γυαλιά στις ταράτσες. Τότε μόνο με πίστεψαν. Τα πιτσιρίκια στη γειτονιά μου θα δουν την έκλειψη απ’ τις τηλεοράσεις. Είναι Τετάρτη και έκαναν μπάνιο μόλις το Σάββατο. Δεν το ρισκάρουν για ένα χαζό ψωροφαινόμενο. Οι υπόλοιποι ανάψτε θερμοσίφωνο.»